नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांची संपूर्ण माहिती | Subhas Chandra Bose Information In Marathi

Subhas Chandra Bose Information In Marathi - नेताजी सुभाषचंद्र बोस हे भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील महत्त्वाचे नेते होते. त्यांचे ध्येय भारताला ब्रिटिशांच्या जोखडातून मुक्त करणे हेच होते. "तुम मुझे खून दो, मैं तुम्हे आजादी दूंगा" हे त्यांचे प्रसिद्ध वाक्य आजही प्रत्येक देशभक्ताच्या मनात स्फुल्लिंग चेतवते. त्यांच्या नेतृत्वाखालील आझाद हिंद सेना ही भारताच्या स्वातंत्र्य चळवळीतील महत्त्वाची फळी होती. ब्रिटिश सरकारविरुद्ध लढताना त्यांनी अनेक वेळा तुरुंगवास भोगला आणि अखेरच्या क्षणापर्यंत देशासाठी झगडले.

सुभाषचंद्र बोस यांचा जन्म आणि परिवार

सुभाषचंद्र बोस यांचा जन्म 23 जानेवारी 1897 रोजी ओडिशामधील कटक येथे एका संपन्न बंगाली हिंदू कुटुंबात झाला. त्यांचे वडील जानकीनाथ बोस हे एक प्रतिष्ठित वकील होते, तर त्यांची आई प्रभावती देवी या धार्मिक आणि कुटुंबवत्सल होत्या. बोस कुटुंबाला चौदा अपत्ये होती, त्यामध्ये सहा मुली आणि आठ मुले होती. सुभाष हे आपल्या कुटुंबातील नववे अपत्य होते. त्यांचे मोठे बंधू शरदचंद्र बोस हे त्यांचे प्रेरणास्थान होते.

बालपण आणि शिक्षण

सुभाष बाबूंनी आपले प्राथमिक शिक्षण कटकच्या रॅवेन्शॉ कॉलेजिएट स्कूल मध्ये घेतले. लहानपणापासून त्यांना अभ्यासाची अत्यंत आवड होती आणि त्यांचे शिक्षक वेणीमाधव दास यांनी त्यांच्या मनात देशभक्तीचे बीज रोवले. सुभाष वयाच्या १५व्या वर्षी गुरूच्या शोधात हिमालयात निघून गेले होते, परंतु हा शोध अपूर्ण राहिला. नंतर त्यांनी स्वामी विवेकानंदांचे विचार वाचले आणि त्यांच्या शिकवणुकीने प्रेरित होऊन देशसेवेसाठी स्वतःला वाहून घेण्याचा निर्धार केला.

त्यांनी कोलकात्यातील प्रेसिडेंसी कॉलेज आणि त्यानंतर स्कॉटिश चर्च कॉलेजमधून आपले शिक्षण पूर्ण केले. त्यानंतर इंग्लंडला जाऊन त्यांनी भारतीय नागरी सेवा (ICS) परीक्षा उत्तीर्ण केली, परंतु इंग्रज सरकारची सेवा करण्यास त्यांनी नकार दिला आणि देशाच्या स्वातंत्र्यासाठी कार्य करण्याचे ठरवले.

स्वातंत्र्यलढ्यात प्रवेश आणि राजकीय कारकीर्द

सुभाषचंद्र बोस यांना देशबंधू चित्तरंजन दास यांच्या कार्याने प्रेरणा मिळाली. 1919 मध्ये त्यांनी महात्मा गांधी यांची भेट घेतली आणि त्यांच्या सल्ल्यानुसार देशबंधूंसोबत काम करण्यास सुरुवात केली. स्वराज पक्षाच्या स्थापनेत सुभाष बाबूंची महत्त्वाची भूमिका होती. कोलकाता महानगरपालिकेचे प्रमुख कार्यकारी अधिकारी म्हणून त्यांनी अनेक सुधारणा केल्या, जसे की ब्रिटिशांनी दिलेली रस्त्यांची नावे बदलून भारतीय स्वातंत्र्यसैनिकांची नावे देणे.

1928 मध्ये सायमन कमिशनच्या विरोधात सुभाष बाबूंनी मोठे आंदोलन उभारले. त्याच वर्षी त्यांनी नेहरू आणि इतर नेत्यांसोबत इंडिपेंडन्स लीगची स्थापना केली. 1938 मध्ये हरिपूर येथील काँग्रेस अधिवेशनात त्यांची काँग्रेस अध्यक्ष म्हणून निवड झाली. मात्र, गांधीजींच्या विचारसरणीशी मतभेद झाल्यामुळे त्यांनी 1939 मध्ये काँग्रेस सोडली आणि फॉरवर्ड ब्लॉक या नवीन पक्षाची स्थापना केली.

आझाद हिंद सेना आणि स्वातंत्र्यसंग्रामातील योगदान

1941 मध्ये त्यांनी इंग्रजांच्या नजरकैदेतून पलायन केले आणि जर्मनीत हिटलरची भेट घेतली. पुढे त्यांनी जपानमध्ये जाऊन आझाद हिंद सेनेची स्थापना केली. या सेनेच्या साहाय्याने त्यांनी ब्रिटिशांविरुद्ध युद्ध पुकारले. त्यांनी "दिल्ली चलो" ही घोषणा देत इंग्रजांविरुद्ध सशस्त्र संघर्ष सुरू केला. त्यांचा उद्देश भारतात ब्रिटिश सत्तेला उखडून टाकणे हा होता.

आझाद हिंद सेनेची वैशिष्ट्ये:

• ही सेना भारतीय कैद्यांना एकत्र करून बनवण्यात आली होती.
• यात महिलांसाठीही एक स्वतंत्र बटालियन होती, जी "राणी झांसी रेजिमेंट" म्हणून ओळखली जायची.
• त्यांनी अंदमान-निकोबार बेटे जिंकून त्यांना "शहीद" आणि "स्वराज" असे नवे नावे दिले.

कारावास आणि संघर्ष

सुभाषचंद्र बोस यांना आपल्या आयुष्यात एकूण 11 वेळा इंग्रज सरकारने अटक केली. त्यांना अनेकदा तुरुंगवास भोगावा लागला. 1925 मध्ये त्यांना म्यानमारच्या मंडाले तुरुंगात पाठवण्यात आले, जिथे त्यांच्या आरोग्यावर विपरीत परिणाम झाला. क्षयरोग झाल्यामुळे इंग्रज सरकारने त्यांना वैद्यकीय उपचारांसाठी युरोपला जाण्याची परवानगी दिली.

1930 मध्ये सुभाष बाबूंनी कोलकात्यात 26 जानेवारीला स्वातंत्र्य दिन साजरा केला. पोलिसांनी त्यांच्यावर लाठीहल्ला केला आणि त्यांना पुन्हा तुरुंगात टाकण्यात आले. भगतसिंग यांना फाशी दिल्यानंतर सुभाष बाबू गांधीजींच्या कार्यपद्धतीवर नाराज झाले आणि त्यांनी काँग्रेसपासून अलिप्त होण्याचा निर्णय घेतला.

नेताजींचा संशयास्पद मृत्यू

18 ऑगस्ट 1945 रोजी नेताजी जपानला जात असताना त्यांच्या विमानाला अपघात झाल्याची बातमी आली. काही साक्षीदारांच्या मते, त्यात त्यांचा मृत्यू झाला, परंतु त्यांच्या मृत्यूबाबत अनेक तर्क-वितर्क मांडले जातात. काहींच्या मते, ते त्या अपघातातून बचावले आणि पुढे रशियात किंवा भारतात अज्ञात जीवन जगले. त्यांच्या मृत्यूबाबत अजूनही रहस्य कायम आहे आणि अनेक जण त्यांना जिवंत असल्याचे मानतात.

निष्कर्ष

नेताजी सुभाषचंद्र बोस हे भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यातील एक धगधगते नेतृत्व होते. त्यांचे धैर्य, त्याग आणि राष्ट्रप्रेम हे अद्वितीय होते. त्यांनी भारतीय सैन्याची शक्ती वाढवून ब्रिटिश साम्राज्याला हादरवून सोडले. आजही त्यांचे विचार आणि कार्यभार भारतीय तरुणांना प्रेरित करतात. नेताजींचे जीवन म्हणजे स्वाभिमान, संघर्ष आणि विजयाची ज्वलंत गाथा आहे. त्यांच्या स्वप्नातील स्वतंत्र भारत आपण अनुभवत असलो, तरी त्यांची खरी आकांक्षा होती एक शक्तिशाली, स्वावलंबी आणि एकजूट भारत. नेताजींची शिकवण आजही आपल्याला देशप्रेम आणि त्यागाचे महत्त्व शिकवते.

हे पण वाचा : किरण बेदी यांची संपूर्ण माहिती | Kiran Bedi Information In Marathi

मित्रांनो तुम्हाला नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांची संपूर्ण माहिती | Subhas Chandra Bose Information In Marathi ही पोस्ट कशी वाटली आम्हाला कमेंट करून नक्की कळवा. धन्यवाद